Pryzmat - Wiadomości PWr

Za osiągnięcia w poznaniu zjawiska dykrotyzmu oka dr Monika Danielewska z Politechniki Wrocławskiej została uhonorowana przez kapitułę nagrody „Iuvenes Wratislaviae”. Każdego roku przyznaje ją Oddział Wrocławski Polskiej Akademii Nauk
Dr Monika Danielewska z Wydziału Podstawowych Problemów Techniki jako pierwsza zaobserwowała i opisała zjawisko dykrotyzmu w pulsie oka. Jej badania wykazały, że puls dykrotyczny oka może być użyty do diagnozowania jaskry normalnego ciśnienia. Doszła do tego dzięki wykryciu, że sygnały elektryczne z serca mają bezpośredni wpływ na pulsację gałlki ocznej. 

Jak tłumaczyła „Pryzmatowi” dr Danielewska, dykrotyzm oka jest związany z obecnością podwójnego pulsu w kształcie sygnału pulsacyjnych przemieszczeń rogówki u starszych osób zdrowych, chorych na jaskrę i z podejrzeniem choroby, a jego zależności fazowe od sygnałów pracy serca mają potencjał w diagnostyce jaskry. Zaproponowana przez dr Danielewską metodologia może być pomocna w ocenie wiekowych zmian w krążeniu ocznym i w diagnozowaniu chorób oka o podłożu naczyniowym, m.in. takich jak jaskra.
Za te osiągnięcia dr Danielewska została w tym roku wyróżniona nagrodą „Iuvenes Wratislaviae”. Obradom kapituły przewodniczył profesor Janusz Mroczka, członek korespondent PAN i jednocześnie kierownik Katedry Metrologii Elektronicznej i Fotonicznej Politechniki Wrocławskiej.
Laureatka konkursu została wybrana spośród ośmiu osób kandydujących do nagrody za osiągnięcia w dziedzinie grafiki, dyrygentury, architektury, elektrotechniki (generacja ultrakrótkich impulsów światła), chemii (synteza aromatycznych związkow organicznych) i medycyny (rola komórek mikrośrodowiska guza w progresji nowotworu).
Ogłoszenie wyników i wręczenie nagrody nastąpiło na otwartej sesji Zgromadzenia Członków Wrocławskiego Oddziału PAN.
Nagroda „Iuvenes Wratislaviae” została ustanowiona przez prezesa Polskiej Akademii Nauk w 2012 r. Każdego roku przyznaje ją Oddział Wrocławski Polskiej Akademii Nauk. Laureatami mogą być naukowcy do 37. roku życia, pracujący na stałe w instytucjach naukowych Dolnego Śląska i mający na swoim koncie wybitne osiągnięcia na polu nauki i sztuki. Nagroda ma wyróżniać młodych ludzi, którzy przyczyniają się nie tylko do rozwoju nauki, ale także do promocji Wrocławia i całego regionu.
Kandydatów „Iuvenes Wratislaviae” do nagrody mogą zgłaszać członkowie PAN i komisje naukowe oddziału PAN we Wrocławiu,  towarzystwa naukowe działające na terenie Dolnego Śląska, rady wydziałów szkół wyższych Dolnego Śląska i rady naukowe jednostek PAN działających na terenie Dolnego Śląska.
Każdego roku wybierana jest sześciosobowa kapituła nagrody, która po zapoznaniu się z nadesłanymi materiałami i po dyskusji wyłania kandydata do nagrody. Kandydatura ta jest następnie zatwierdzana przez prezydium oddziału PAN we Wrocławiu i akceptowana przez prezesa PAN.
Kapituła bierze pod uwagę m.in. to, czy dzieło jest indywidualne, czy zespołowe (jakie miejsce w zespole miał kandydat), kreację nowej jakości, nowatorstwo pomysłu, oryginalność badanego problemu lub pomysłu twórczego oraz wielkość i zasięg potencjalnego kręgu odbiorców.
Laureat, poza medalem i dyplomem, zyskuje 10 tys. zł. Okolicznościowe medale i dyplomy dostają także inni kandydaci zgłoszeni do nagrody.
Dotychczasowymi laureatami „Iuvenes Wratislaviae” byli dr Agnieszka Franków-Żelazny z Akademii Muzycznej we Wrocławiu (w 2012 r.) i dr Adam Kiersnowski z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej (w 2013 r.).
lucy​