Jestem zaskoczony. Był tu entuzjazm, były też wzloty wyobraźni, i całkiem dzikiej, i tej bardziej wyważonej – podsumował wizytę na PWr profesor Zeev Baran, architekt z Jerozolimy. Na Politechnice Wrocławskiej gościł w ramach programu Visiting Professors.
Wizyta związana była z warsztatami projektowymi dla studentów Wydziału Architektury, organizowanymi przez profesora Zbigniewa Bacia i Zakład Projektowania Architektury Mieszkaniowej. Rozpoczęła się 4 października wykładem profesora Zeeva Barana „W poszukiwaniu metamorfozy człowieka”. W ciągu czterech kolejnych dni studenci z różnych lat architektury, pod kierunkiem profesora Barana, profesora Bacia i mgr inż. arch. Jerzego Łątki, w kilkuosobowych grupach rozwiązywali wybrane zadania projektowe.
Dwie grupy podjęły się poszukiwań modelu nowego miasta, w którym mieszkańcy, lepiej niż w miastach tradycyjnych, mogliby realizować potrzeby kontaktu z zielenią, rekreacji, poczucia wspólnoty, bliskości niezbędnych usług. Jedna z grup zaplanowała miasto jako zespół samowystarczalnych osiedli na wzgórzach, łączących się ze sobą wspólnymi przestrzeniami terenów zielonych i rekreacyjnych. Grupa „km2” przedstawiła koncepcję osiedla mieszkaniowo-usługowego na planie struktur sześciokątnych o zmieniających się wysokościach w zależności od usytuowania względem stron świata. Studentki z grupy „Refugium” podjęły się próby stworzenia nowej koncepcji habitatu. Za model domu, który można by łączyć w zespoły, przyjęły skorupkę ślimaka i zgodnie z jego kształtem zaplanowały strefy i funkcje pomieszczeń: od tych zewnętrznych, jak hol wejściowy i salon, do najbardziej intymnych, usytuowanych w centrum i na piętrze domu.
Najbardziej zaawansowany projekt wykonali studenci IV i V roku Wydziału Architektury. „Habitat 0 – samowystarczalna kabina międzyplanetarna” to minimalnych rozmiarów kapsuła zawieszona w kosmosie, mogąca się łączyć z innymi podobnymi jednostkami. Młodzi projektanci starali się znaleźć rozwiązanie dla rozmaitych potrzeb człowieka, mieszkającego w takich warunkach, od sztucznej grawitacji, odtworzenia ziemskiego rytmu dnia i nocy, poprzez zapewnienie wody, tlenu, energii, warunków do pracy i rekreacji, po minimalnych rozmiarów kapsuły mieszkalne, o skompaktowanych funkcjach pomieszczeń. Na 4-osobową rodzinę przewidziano 13 m kw. powierzchni użytkowej!
- Jestem zaskoczony, bo był tu entuzjazm, były też wzloty wyobraźni, i całkiem dzikiej, i tej bardziej wyważonej. W ciągu tak krótkiego czasu osiągnęliśmy jednak bardzo dobry rezultat - powiedział na zakończenie warsztatów profesor Zeev Baran.
– Jeżeli próbujecie zmierzyć się z tematem projektowym w takiej otwartej sytuacji jak warsztaty, pod kierunkiem mistrza, to już jest ogromny sukces – tłumaczył studentom profesor Zbigniew Bać. – Przez udział w takich przedsięwzięciach zdobywa się kulturę widzenia, odbioru świata, a poprzez dyskusję tę kulturę się wzbogaca. Zdobycie kultury jest przecież istotą kształcenia na uniwersytetach, bo jest ona potrzebna we wszelkiej działalności człowieka na Ziemi, a w kosmosie tym bardziej - podsumował.
Przed prezentacją wyników warsztatów profesor Zeev Baran wygłosił w przepełnionej auli Wydziały Architektury wykład na temat „Rozwój technologii a zrównoważony rozwój habitatu”. Mówił o rzadko poruszanych aspektach projektowania: percepcji człowieka i wpływu otoczenia na jego samopoczucie, zdrowie, jakość życia i możliwości twórczej pracy. – Nie wystarczy zaprojektować budynek idealny pod względem funkcji i systemu. Może brakować mu „duszy”, atmosfery przyjaznej użytkownikowi – tłumaczył. - Rozwój technologiczny jest szybszy i silniejszy niż ewolucja urbanistyki i planowania architektonicznego. Zamiast dostosować technologię tak, by służyła środowisku, dzieje się odwrotnie. Skutkiem tego np. spędzamy wiele czasu w korkach wdychając spaliny i jeszcze wydajemy na to ogromne pieniądze. Zeev Baran udzielał też rad młodym projektantom. – Proces projektowania musi odbywać się w ciągłym dialogu z klientem. Bardzo ważne jest, aby temat projektu był dla was wyzwaniem i abyście otrzymali godne honorarium, bo z tej pracy trzeba się utrzymać i opłacić dobrych współpracowników. Po wielu latach praktyki zawodowej jestem przekonany, że nie warto zabierać się za projekty, które nie spełniają któregoś z tych trzech warunków: sympatyczny klient, z którym możemy dojść do porozumienia, odpowiednia cena projektu i ciekawy temat, który daje satysfakcję zawodową - mówił.
Krystyna Malkiewicz
Profesor Zeev Baran urodził się w Wilnie w 1935 r. W 1963 roku na politechnice w Hajfie otrzymał dyplom architekta i urbanisty. W latach 1964-67 kontynuował studia podyplomowe i praktykę w Paryżu, w katedrze i biurze architekta Georges’a Candilisa. W roku 1970 założył własną pracownię w Jerozolimie, która zatrudnia wielonarodowy zespół. Specjalizuje się m.in. w projektach architektonicznych i urbanistycznych dla krajów rozwijających się i dla mniejszości w Izraelu. Równolegle do własnej praktyki zawodowej prowadzi działalność dydaktyczną w Izraelu i za granicą.
Od 14 lat pełni funkcję Konsula Honorowego RP w Jerozolimie. Bardzo intensywnie zajmuje się promocją Polski. W konsulacie i w biurze Zeeva odbyło staż i praktykę ponad 40 stażystów z Polski i z innych krajów, w tym kilkunastu z Politechniki Wrocławskiej. Z inicjatywy prezydenta Bronisława Komorowskiego profesor Zeev Baran zaangażował się w serię wykładów i debat na temat historycznego współżycia Żydów i Polaków oraz wyzwań pojednania.
Program Visiting Professors finansowany jest z funduszu Scientiae Wratislavienses Urzędu Miejskiego Wrocławia. Dzięki niemu miasto odwiedzają wybitni naukowcy i popularyzatorzy nauki. Profesor Zeev Baran przebywał we Wrocławiu 4-7 października.
|