Zmarł 19 czerwca 2012 r., był wrocławskim pionierem zastosowań komputerów w chemii obliczeniowej i wychowawcą kilku pokoleń chemików kwantowych.
Urodził się 7 marca 1934 r. w rolniczej rodzinie w Komorowie (obecnie Grabowica, gm. Pacanów w woj. świętokrzyskim). W liceum im. Żeromskiego w Kielcach zainteresował się chemią, która stała się później pasją Jego życia. Po ukończeniu Wydziału Mat-Fiz-Chem Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1 grudnia 1955 r. podjął pracę w Katedrze Chemii Fizycznej Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, prowadząc badania doświadczalne dotyczące przewodnictwa elektrycznego w organicznych kryształach molekularnych. Był pierwszym doktorem prowapromowanym przez prof. Krzysztofa Pigonia.
Po habilitacji w wieku 35 lat, co w latach sześćdziesiątych było rzadkością, podjął pracę w nowej, rodzącej się dopiero w Polsce teoretycznej dyscyplinie naukowej – chemii kwantowej – opracowując samodzielnie od podstaw niezbędne oprogramowanie i zakładając w 1971 r. pierwszą grupę chemii kwantowej na polskich uczelniach technicznych. Odbył szereg staży i wizytował najbardziej renomowane europejskie zespoły naukowe: Quantum Chemistry Department na Uppsala University w Szwecji (1971), Theoretical Chemistry Department na Oxford University (1974), Max Planck Institut für Physik und Astrophysik w Monachium (1981, 1983), NIST w Gaithersburgu, w USA (1990). Specjalizował się m.in. w zastosowaniach chemii kwantowej w spektroskopii molekularnej, badaniach struktury wiązania wodorowego, w określaniu aktywności leków przeciwnowotworowych oraz badaniach struktury i właściwości układów molekularnych zawierających antycząstki (głównie układy pozytronowe). Szczególnie bliska była Mu ta ostatnia tematyka, do której często powracał przez ostatnie dwadzieścia lat aktywności. Tym zagadnieniom poświęcał się, ściśle współpracując ze swoim wychowankiem, obecnie doktorem habilitowanym, Krzysztofem Strasburgerem. Tytuł profesora uzyskał w 1977 r.
Spośród dziewięciu wypromowanych przez prof. Chojnackiego doktorów aż czterech jest zatrudnionych na stanowisku profesora. Ponad 400 publikacji Profesora oraz Jego uczniów było cytowanych ponad 4000 razy, co stanowi prawie 1/3 cytowań publikacji powstałych na Wydziale Chemicznym PWr. O pasji badawczej Profesora może świadczyć fakt, że po przejściu na emeryturę w 2004 r. opublikował jeszcze 13 prac. Swój ostatni referat naukowy zatytułowany: Non-coventional bonds in chemistry wygłosił na konferencji naukowej HITY 2011 w Krakowie, odbywającej się w Instytucie Katalizy i Fizykochemii Powierzchni w maju 2011 r. Jest to znamienny fakt, ponieważ prof. Chojnacki zaczynał przygodę z chemią uniwersytecką właśnie w tym mieście i środowisku. Był dobrym wykładowcą i autorem czterech skryptów z zakresu chemii kwantowej i budowy atomu i cząsteczki.
O niewątpliwej pozycji naukowej prof. Chojnackiego w polskim środowisku fizykochemików i chemików kwantowych świadczy fakt, że był On recenzentem ponad 50 dysertacji doktorskich oraz około 60 rozpraw habilitacyjnych i wniosków profesorskich. Zakres tematyczny recenzowanych rozpraw i dorobku naukowego poszczególnych naukowców wykraczają daleko poza specjalistyczne zagadnienia związane z chemią obliczeniową. Bez cienia przesady można stwierdzić, że większość samodzielnych pracowników naukowych oraz profesorów tytularnych obecnie aktywnie pracujących w renomowanych ośrodkach badawczych zajmujących się chemią teoretyczną w kraju i za granicą na jakimś etapie kariery intelektualnej została poddana ocenie recenzenckiej prof. Chojnackiego. Przytoczone fakty ugruntowują pozycję nestora, którą Profesor zdobył przez dziesiątki lat pracy w środowisku akademickim. Uchodził za recenzenta wnikliwego, ale bardzo życzliwego. Taka postawa cechuje ludzi bardzo skromnych i rzetelnych zarazem.
Prof. Chojnacki nie stronił od innych form działalności; jeszcze jako student UJ założył w rodzinnym Komorowie koło Ludowego Zespołu Sportowego, a później, jako młody pracownik naukowy wspierał działalność naukowego Koła Chemików. Pełnił funkcje prodziekana Wydziału Chemicznego oraz dyrektora Instytutu Chemii Fizycznej i Teoretycznej (I‑30) PWr. Był pierwszym kierownikiem Studium Doktoranckiego przy Instytucie Chemii Organicznej i Fizycznej I-4, przewodniczącym Sekcji Chemii Kwantowej PTCh i Okręgowego Komitetu Olimpiady Chemiczne. Przez wiele lat opiniował wnioski badawcze Komitetu Badań Naukowych (KBN) oraz COST Action (European Union Brussels).
W uznaniu zasług został odznaczony Złotą Odznaką PWr, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz pięcioma nagrodami ministra NiSW.
Prywatnie prof. Chojnacki był bardzo skromnym człowiekiem, gotowym do pomocy i poświęceń ludziom pokrzywdzonym przez los. Kilkakrotnie udzielał też azylu naukowego osobom, które musiały zmienić miejsce pracy.
Trwałą zasługą prof. Chojnackiego było zainicjowanie i rozwinięcie we wrocławskim środowisku naukowym badań w dziedzinie chemii kwantowej. Najlepiej może świadczyć o tym fakt, że obecnie ponad 90% mocy Wrocławskiego Centrum Superkomputerowego i Sieciowego poświęcone jest obliczeniom kwantowo-chemicznym, a liczne wrocławskie publikacje z tej dziedziny są szeroko znane i cytowane w literaturze światowej.
Wojciech Bartkowiak, W. Andrzej Sokalski
|