Pryzmat - Wiadomości PWr

Formuła Student pod wieloma względami przypomina tę wzbudzającą największe emocje wśród kibiców na całym świecie, czyli Formułę 1. W obu przypadkach na wyścigowych torach rywalizują jednoosobowe bolidy, których skonstruowanie wymaga masy pracy, a prowadzenie nie lada umiejętności. Różnice to tak naprawdę kwestie techniczne. 

W Formule 1 pojemność silnika bolidu to aktualnie 1,6 litra, w zawodach studenckich – dużo mniej – 0,6 l. Pojazdy osiągają tu także mniejsze prędkości: 140 km na godz. w porównaniu do ponad 300 km na godz. bolidów prowadzonych przez Lewisa Hamiltona czy Sebastiana Vettela.

W tych najbardziej prestiżowych zawodach samochodowych na świecie konkurują ze sobą zespoły, popularnie nazywane stajniami, które zatrudniają profesjonalnych kierowców. W Formule Student obowiązuje zasada, że kierowcy muszą być także studentami - członkami zespołu, i nie mogą mieć profesjonalnej licencji.

Zawody organizuje Międzynarodowe Stowarzyszenie Inżynierów Przemysłu Motoryzacyjnego, nie tylko dla samych emocji sportowych, ale także – a może przede wszystkim – by uczestniczący w nich studenci zdobywali umiejętności, które później pozwolą im na gładkie przejście z uczelni do firm branży motoryzacyjnej.

Dlatego też studenckie mistrzostwa są nie tylko prestiżowe, ale i ogromnie wymagające. Młodzi ludzie muszą nie tylko zaprojektować bolid, zbudować go i osiągnąć nim jak najlepsze wyniki na torze, ale także przedstawić koncepcję biznesową swojego pojazdu.

- Musimy pokazać, w jaki sposób auto mogłoby być wdrożone do produkcji, ile by kosztowało, itd. –  tłumaczy Bartłomiej Paszkiewicz z PWR Racing Team. – Organizatorzy konkursu zapoznają się z naszą dokumentacją, w której wyliczamy koszt praktycznie każdej śrubki w aucie i jej montażu. Musimy też przygotować prezentację biznesową, taką jaką zrobilibyśmy, gdybyśmy chcieli nasz bolid komuś sprzedać.

Kierowca bolidu musi także przejść z bolidem test na przyspieszenie i test na jazdę po ósemce, a sam pojazd – inspekcję techniczną.

Wbrew pozorom kierowcy startujący w zawodach muszą stale utrzymywać dobrą kondycję fizyczną. Nie mogą zbyt wiele ważyć, bo każdy dodatkowy kilogram obniża przyspieszenie pojazdu, a jednocześnie muszą być to osoby silne, ponieważ bolid nie ma wspomagania hamulców i kierownicy. Oznacza to, że przeciążenia w nim są bardzo duże – sięgają nawet 1,5 g na zakręcie, czyli osoba ważąca około 70 kg na zakręcie może ważyć nawet 150 kg. 

Kierowca powinien być też osobą raczej niską – mierzącą nie więcej niż 1,75 m.

W ubiegłym sezonie PWR Racing Team, czyli zespół tworzony przez studentów Politechniki Wrocławskiej, zdobył 21. miejsce w Formule Student Austria, najlepsze spośród wszystkich polskich załóg. To bardzo wysoka pozycja, biorąc pod uwagę to, że nasi studenci startują w tych międzynarodowych zawodach dopiero od  sześciu lat.

- Porównujemy się na razie przede wszystkim z polskimi zespołami, które licznie startują w Formule Student, bo to jest dla nas wyznacznikiem tego, czy robimy postępy i jak duże – tłumaczy Bartłomiej Paszkiewicz. – Wynika to z tego, że polskie zespoły funkcjonują w zupełnie innych realiach niż np. te z Niemiec.  Tam współpraca między studentami a firmami przemysłu motoryzacyjnego jest bardziej rozwinięta. Niemieckie teamy mają większe wsparcie biznesu i dużo większe od nas doświadczenie. Startują w tych zawodach od 10 czy 15 lat. Poza tym dużą część studiów mogą spędzić, pracując nad swoimi bolidami i uczestnicząc w zawodach, bo w ten sposób zdobywają punkty ECTS. My w porównaniu do nich dopiero się uczymy, a pojazdy tworzymy w swoim wolnym czasie, więc nie mamy tak komfortowych warunków.

Na całym świecie rozgrywanych jest kilkadziesiąt zawodów Formuły Student – część jest punktowana w klasyfikacji generalnej, inne nie. Studenckie zespoły najczęściej startują w trzech organizowanych na ich kontynencie. Zawody odbywają się na dużych torach wyścigowych, znanych także z mistrzostw Formuły 1. Liczba punktów zdobytych w danym wyścigu zależy oczywiście od pozycji bolidu na mecie, ale także od rangi danych zawodów. A tę wyznacza się współczynnikiem wyliczonym na podstawie tego, jakie wyniki w poprzednim sezonie zdobywały zespoły biorące udział w aktualnych zawodach. Punkty za miejsce w zawodach przemnaża się przez ten współczynnik i to jest dorobkiem zespołu po wyścigowym weekendzie.

W tym roku PWR Racing Team celuje w miejsce w pierwszej dziesiątce. – Mamy lepszy projekt, a pracę nad bolidem rozłożyliśmy sobie lepiej w czasie, dlatego wierzymy, że to cel w naszym zasięgu – podkreśla Paszkiewicz. 

Nowy pojazd będzie piątym zbudowanym przez studentów Politechniki Wrocławskiej (pierwszy RT-09 był bolidem jedynie wirtualnym – wówczas PWR Racing Team startowało w klasie zawodów, która polegała na stworzeniu projektów tych pojazdów). W porównaniu do ubiegłorocznego będzie miał dużo większy silnik.

- Tamten miał 450 cm sześc. pojemności i był silnikiem z motocykla KTM. Teraz mamy silnik z motocykla Honda CBR o pojemności 600 cm sześc. – opowiada Marcin Wejchert lider zespołu technicznego. – W bolidzie dwa najważniejsze parametry to masa i moc. Mniejszy silnik miał tę zaletę, że miał tylko jeden cylinder i był dzięki temu dużo lżejszy. Większy silnik będzie jednak dużo mocniejszy. Oznacza to jednak, że w naszym projekcie musieliśmy uwzględnić, że przy tej samej masie bolidu – około 210 kg – przy cięższym silniku, reszta bolidu musi się „uszczuplić”. 

Ubiegłoroczny bolid, RT-03, powstał w całości z włókna  węglowego. Jego następca ma mieć stalową ramę i poszycie z włókna węglowego. Prace nad jego budową są już mocno zaawansowane. Studenci pracują nad nim w budynku Politechniki Wrocławskiej przy ul. Sopockiej.

- Mamy skończoną ramę, zawieszenie wykonane w 90 proc. i silnik przygotowany do zamontowania. Jesteśmy w trakcie laminowania poszycia bolidu – opowiada Bartłomiej. 

Nad bolidem pracuje grupa 25 osób – to głównie studenci i studentki Wydziału Mechanicznego oraz elektronicy, jedna osoba z inżynierii środowiska i trzech studentów z Uniwersytetu Ekonomicznego odpowiedzialnych za biznesowe opracowania. Nad zespołem czuwają dr inż. Marcin Tkaczyk i dr inż. Damian Derlukiewicz. 

Start w zawodach Formuły Student nie byłby możliwy, gdyby nie pomoc uczelni i sponsorów. PWR Racing Team finansowo wspierają Politechnika Wrocławska i jej Wydział Mechaniczny, a także liczne grono sponsorów, którzy np. dostarczają zespołowi swoje produkty albo oferują ich obróbkę czy laminowanie, co także jest bardzo kosztowne. Jak wyliczyli studenci, sama budowa bolidu to około 250 tys. zł, a do tego trzeba doliczyć opłatę rejestracyjną na zawody (każdorazowo półtora tysiąca euro), zakwaterowanie członków zespołu i transport bolidu z Wrocławia na tor wyścigowy. Głównymi sponsorami PWR Racing Team są firma Narzędzia Skrawające Tools z Wrocławia, która od wielu lat dostarcza narzędzia do frezowania elementów auta, Firma Milar, dzięki której studenci mogą laminować elementy z włókna węglowego czy  Synthos - z materiału XPS dostarczonego przez tę firmę członkowie zespołu wykonują formy na elementy z włókna węglowego. Pełną listę firm wspierających studentów można znaleźć tutaj. W zamian zespół umieszcza ich logotypy na swoim bolidzie i ubraniach członków zespołu, a także na swojej stronie internetowej i profilu na Facebooku.

Prace nad nowym bolidem – RT-04 – trwają od września ubiegłego roku. Gotowy do startów będzie w połowie lipca. Pierwsze zawody, w jakich wezmą udział studenci Politechniki Wrocławskiej, odbędą się w sierpniu w Czechach. Kolejne - dwa tygodnie później we Włoszech. Następnie zespół zrobi sobie dłuższą przerwę, bo na swój trzeci start wybrał mistrzostwa dopiero w lipcu przyszłego roku (zgodnie z regulaminem tym samym bolidem można wystartować w zawodach w ciągu jednego roku).

Najważniejszymi zawodami dla PWR Racing Team będą te we Włoszech, na które zjedzie czołówka polskich zespołów, czyli teamy z Białegostoku, Gliwic (Silesia), Krakowa (AGH Racing) i Warszawy (White Eagle).