Jak technologia rozszerzonej rzeczywistości może pomóc sportowcom w treningu? Będą to sprawdzać naukowcy z Politechniki Wrocławskiej i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Właśnie rozpoczęli wspólny projekt badawczy dotyczący doskonalenia technik judo
Jest on finansowany z grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach inicjatyw w zakresie rozwoju sportu akademickiego. – Otrzymaliśmy 160 tysięcy złotych na przeprowadzenie badań podstawowych i przygotowanie prototypu trenażera – mówi profesor Janusz Sobecki z Wydziału Informatyki i Zarządzania Politechniki Wrocławskiej. - Nasza uczelnia dysponuje wszystkimi potrzebnymi urządzeniami i zapleczem naukowym. Wiemy, jak opracować część informatyczną projektu, współuczestniczymy też w przygotowaniu całej koncepcji badań.
- My z kolei zastanawiamy się, jak technologię rozszerzonej rzeczywistości wpleść w konkretny cykl treningowy judoków i jak dostosować do programu treningu mentalnego – wyjaśnia profesor Wojciech Cieśliński z Akademii Wychowania Fizycznego i były trener judo. Dodaje, że chodzi o doskonalenie technik Tachi Waza, czyli sekwencji ruchu w pozycji wysokiej.
Co to w ogóle jest rozszerzona rzeczywistość? Profesor Sobecki wyjaśnia: - Po jednej stronie mamy rzeczywistość, po drugiej wirtualność, a to, co pomiędzy, jest właśnie rozszerzoną rzeczywistością. To elementy wirtualne zagnieżdżone w rzeczywistym obrazie, albo odwrotnie - elementy rzeczywiste w przestrzeni wirtualnej, np. awatary. Wtedy mówimy raczej o rozszerzonej wirtualności.
Profesor tłumaczy, że system łączący świat rzeczywisty z tym wygenerowanym komputerowo (ang. augmented reality – AR) staje się coraz bardziej popularny w różnych obszarach działalności człowieka. Polega on na wykorzystaniu obrazu z kamery, na który nakładana jest grafika 2D lub 3D i dodawany dźwięk. System stosuje się np. w medycynie, lotnictwie czy w muzeach. – Ubieramy okulary, przez które widzimy na przykład ulicę, ale wyświetlają nam się też informacje, np. z którego roku pochodzi dany budynek, albo co się w nim aktualnie znajduje. Obecnie powstaje dużo aplikacji do telefonów komórkowych wykorzystujących AR.
- Inna możliwość wykorzystania rozszerzonej rzeczywistości to wszelkiego typu trenażery, gdzie jakieś urządzenie ma wspomóc wykonywanie określonej sekwencji ruchów, np. w tańcu czy sporcie – wyjaśnia profesor Wojciech Cieśliński. – Dzięki takim narzędziom, jak np. kinect można analizować te ruchy i weryfikować, czy są zgodne z oczekiwanym modelem.
 1.
Naukowcy widzą możliwości zastosowania systemu rozszerzonej rzeczywistości w treningu judo. – Chodzi o opracowanie takiego modelu, który będzie wspomagał biomechanikę ruchu zawodnika, ale też jego psychologiczne podejście, czyli trening mentalny, trening wyobrażeniowy, obrazowanie rzeczywistości z pomocą technologii komputerowej – mówi profesor Cieśliński. Dodaje, że właśnie taka forma treningu może zwiększyć jego efektywność nawet o 15 proc. – Możemy na przykład pomóc zawodnikowi wyobrazić sobie jego skuteczne zachowanie w walce sportowej, albo zaprogramować sekwencję właściwych ruchów. Proszę zwrócić uwagę, że przed meczem piłkarze często mają słuchawki na uszach. Jedni pewnie słuchają Beethovena inni Pink Floydów, a jeszcze inni właśnie czegoś, co można nazwać treningiem mentalnym. Nasi zawodnicy nie będą mieli słuchawek, ale specjalne okulary. To pionierski pomysł!
Program opracowany będzie pod kątem klasy mistrzowskiej, czyli zawodników-seniorów AZS AWF i reprezentantów kadry w judo. – System ma być dopasowany do konkretnego zawodnika, do jego możliwości i warunków fizycznych. Tylko takie podejście może dać rezultaty – opowiada profesor Cieśliński. - Wierzymy w potencjał tego projektu, może być on zastosowany w innych dyscyplinach sportowych, ale także w szkoleniach wojskowych, policji czy sztukach walki obronnej – dodaje profesor.
Projekt już się rozpoczął i jego realizacja potrwa dwa lata. Kierownikiem grantu jest profesor Kazimierz Witkowski z AWF-u, główny wykonawca z ramienia Politechniki Wrocławskiej to profesor Janusz Sobecki, a od strony AWF-u - profesor Wojciech Cieślinski. W zespole znalazł się też profesor Roman Kalina z AWF w Katowicach (judoka).
Iwona Szajner
1. Na zdjęciu: Pokaz judo w C-13 podczas Dolnośląskiego Festiwalu Nauki, rok 2013.
|