Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej i Princeton University rozpoczęli wspólny projekt badawczy. – Chodzi o opracowanie nowej metody wykrywania obecności śladowych gazów w atmosferze – wyjaśnia profesor Krzysztof Abramski z Wydziału Elektroniki
Niedawno otrzymali grant na ponad milion dwieście tysięcy złotych z Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursu HARMONIA. - To na razie badania podstawowe, ale mają ogromny potencjał aplikacyjny – zapewnia profesor Abramski, który jest kierownikiem projektu.
Nasi w Princeton
Profesor Abramski wyjaśnia, że prace nad wykrywalnością śladowych cząsteczek w powietrzu prowadzone są w Rice University (Houston) i w Princeton University od lat. – Mamy tam swoich ludzi – śmieje się profesor. – Postacią wiodącą jest mój były doktorant, a obecnie profesor Gerard Wysocki, który wygrał w Princeton konkurs na program badawczy w ramach spektroskopii laserowej i od kilku lat tam go realizuje. Wcześniej pracował w Rice University w znakomitej grupie badawczej profesora Franka Tittela. W ostatnich pięciu latach w tych dwóch ośrodkach przebywali również nasi doktoranci - Karol Krzempek, Rafał Lewicki, magistranci i na dwuletnim stażu dr Michał Nikodem. Profesor Wysocki jest bardzo aktywnym naukowcem i lokalnym patriotą, chce włączyć macierzystą uczelnię we wspólne badania. Tak się złożyło, że wcześniej już opracowaliśmy program wspólnego projektu, więc kontynuacja naszych działań w zdobyciu HARMONII była niejako naturalną konsekwencją wcześniejszych planów.
Lasery już mamy
Profesor tłumaczy, że aktualny projekt zakłada opracowanie nowego sposobu pomiaru obecności cząsteczek gazu, wykorzystując tak zwany efekt fototermalny, z zastosowaniem laserów. - Jeżeli w powietrzu znajdują się cząsteczki podejrzanych gazów, przepuszczamy przez ten obszar dwie wiązki laserowe. Jedna oddziałuje z tym gazem, a druga, nieczuła na ten gaz, wyczuwa zmiany spowodowane pierwszą wiązką – objaśnia profesor Krzysztof Abramski. Już pierwsze, elementarne badania dały bardzo obiecujące rezultaty.
Aparatura badawcza potrzebna do realizacji projektu znajduje się na Politechnice Wrocławskiej. – Do eksperymentów wykorzystamy nasze mikrolasery i lasery światłowodowe, skonstruowane przez nas podczas realizacji wcześniejszych grantów, między innymi z Europejskiej Agencji Kosmicznej. To będzie baza, dzięki której stworzymy cały system laserowy oparty na bardzo zaawansowanej elektronice. Za to odpowiedzialni są dr Grzegorz Dudzik i dr hab. Jarosław Sotor. Zależy nam, aby uzyskać jak największe czułości detekcji cząsteczek gazu.
Wstępne wyniki badań zespół profesora Abramskiego planuje zaprezentować już w marcu, podczas konferencji poświęconej średniej podczerwieni (MIRSENS), organizowanej w Würzburgu.
Szansa dla młodych naukowców
Grant przewidziany jest na trzy lata. Będzie w nim uczestniczyć siedem osób, głównie młodych doktorów i doktorantów. – Mamy fundusze nie tylko na same badania, ale także na wizyty u naszego partnera w Princeton i udział w konferencjach naukowych – mówi profesor Abramski. Podkreśla, że dla młodych naukowców pobyt na zagranicznych uczelniach jest niezwykle potrzebny, bo pozwala im spojrzeć na projekty badawcze z zupełnie innej perspektywy. – Sam spędziłem sporo czasu w ośrodkach naukowych w Anglii, Holandii i Szkocji. Wiem, jakie to ma znaczenie. Staramy się, aby takie myślenie zaszczepić potem u nas na Politechnice.
Profesor dodaje, że właśnie dzięki takim międzynarodowym projektom udaje mu się w zespole zatrzymać wartościowych, młodych ludzi. - A zabiegają o nich różne zagraniczne ośrodki naukowo-badawcze – mówi profesor Abramski.
Projekt „Fototermalne rezonansowe zjawiska w gazach - badanie właściwości i opracowanie nowych optycznych metod detekcyjnych” realizowany jest w Katedrze Teorii Pola Układów Elektronicznych i Optoelektroniki na Wydziale Elektroniki Politechniki Wrocławskiej.
Iwona Szajner
|