Politechnika Wrocławska podpisała dwie kolejne umowy na kontynuację prac badawczych z firmą Rafako. Pod koniec minionego roku spółka zakończyła modernizację instalacji odsiarczania spalin w Elektrowni Bełchatów, gdzie zastosowano rozwiązanie, które jest efektem projektu badawczo-rozwojowego Rafako i Politechniki
Rafako od wielu lat współpracuje z Politechniką Wrocławską. Od 2006 roku Instytut Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej prowadził na zlecenie spółki prace naukowo-techniczne (wykonanie badań i opracowań mających na celu aktualizację systemu projektowania instalacji odsiarczania spalin metodą mokrą wapienną). Prace te zakończyły się w maju 2010 r. i obejmowały m.in.: wykonanie badań na instalacji wielkolaboratoryjnej, wykonanej w tym celu w Hali Technologicznej I-15 Politechniki, wykonanie analiz wyników z pomiarów pochodzących z instalacji przemysłowych, opracowanie modeli numerycznych absorbera natryskowego.
- Wyniki badań stały się podstawą do opracowania w Rafako programu do wymiarowania absorbera, czyli najważniejszego aparatu procesu mokrego odsiarczania spalin w technologii wapienno-gipsowej – tłumaczy Jerzy Mazurek, kierownik Zespołu Pracowni Projektowych Instalacji Ochrony Środowiska Rafako i doktorant na Wydziale Inżynierii Środowiska.
Kierownikiem i głównym realizatorem zlecenia na wykonanie prac o charakterze naukowo-technicznym był profesor Michał Głomba z Wydziału Inżynierii Środowiska PWr.
- Badania zaowocowały bezpośrednimi korzyściami dla Rafako w zakresie uzyskania własnego know-how, wyeliminowania konieczności ponoszenia opłat licencyjnych, możliwości oferowania kompletnego systemu oczyszczania spalin, co było szczególnie istotne wobec planowanych procesów inwestycyjnych w polskiej energetyce – mówi Jerzy Mazurek.
Najnowsze rozwiązania (półka sitowa bezprzelewowa z pianą dynamiczną) również jest efektem realizowanego w Rafako projektu badawczo-rozwojowego. Prace prowadzone w Elektrowni Bełchatów w zakresie absorberów były ściśle podporządkowane postojom remontowym bloków 5 i 6, które wyznaczono na 2013 rok. Zmodernizowane absorbery IOS bloków zostały przekazane do eksploatacji w IV kwartale 2013 roku. Natomiast w listopadzie ubiegłego roku przekazano do użytkowania zmodernizowany układ odwadniania gipsu.
- Najważniejszym celem modernizacji było dostosowanie instalacji do możliwości odsiarczania spalin pochodzących ze spalania bardziej zasiarczonego węgla, przy uzyskaniu niższego od pierwotnego limitu emisyjnego w zakresie SO2, co oznaczało zarówno podniesienie skuteczności działania absorberów, jak również zwiększenie wydajności wszystkich towarzyszących im węzłów pomocniczych - tłumaczy Jerzy Mazurek.
Półka sitowa wykonana jest z materiałów odpornych na korozję: głównie polipropylenu uzupełnionego o elementy z gumowanej stali i stopów na bazie niklu. Podczas przepływu spalin w kierunku górnej części absorbera faza gazowa tworzy wraz z cieczą, zalegającą na półce, warstwę piany dynamicznej, która zanika po ustaniu przepływu gazu.
- To zjawisko w czasie normalnej pracy absorbera zwiększa powierzchnię kontaktu spalin i cieczy absorpcyjnej i poprawia skuteczność wnikania dwutlenku siarki do cieczy, a tym samym zwiększa skuteczność usuwania tego zanieczyszczenia ze spalin w absorberze - tłumaczy Mazurek.
Półka sitowa stanowi rozwiązanie alternatywne wobec możliwości budowy kolejnego poziomu zraszania w absorberze. Została zastosowana w absorberach IOS bloku 5 i 6 ze względu na brak miejsca dla kolejnych pomp i rurociągów w obrębie absorberów.
Umowa pomiędzy Rafako a właścicielem Bełchatowa, czyli PGE GiEK S.A., została zawarta w maju 2013 r. Zakres prac wyceniono na 116 mln zł. Opalana węglem brunatnym Elektrownia Bełchatów jest największym klientem Rafako. Spółka pierwotnie dostarczyła 12 kotłów dla bloków 360 MW tej elektrowni, a następnie zbudowała bądź zmodernizowała wszystkie instalacje odsiarczania spalin dla tych kotłów.
Projekt był realizowany w oparciu o wyniki uzyskane z prac badawczych realizowanych w ramach umowy Rafako z Politechniką Wrocławską w latach 2010-2013. Osobą zaangażowaną po stronie Politechniki w realizację umowy był profesor Michał Głomba.
Jednocześnie pod kierunkiem profesor Marii Jędrusik z Wydziału Mechaniczno-Energetycznego prowadzone są inne, zlecone przez Rafako, prace badawcze w zakresie systemów oczyszczania spalin oraz utylizacji ścieków pochodzących z instalacji mokrego odsiarczania spalin.
W latach 2006-2013 na Politechnice Wrocławskiej realizowano trzy projekty badawcze na zlecenie Rafako. Wraz z dwoma nowymi umowami, zawartymi pod koniec 2014 roku - łączna wartość zleceń spółki na Politechnice wyniosła około 1 mln zł.
Katarzyna Górowicz-Maćkiewicz
|