Przyjechał do Wrocławia z pierwszą grupą pionierów i od tego czasu na stałe związał swoje życie z Politechniką Wrocławską. Był i pozostanie dla nas Mistrzem, człowiekiem szlachetnym i prawym, o ogromnym autorytecie naukowym i moralnym.
Profesor Edward Mielcarzewicz zmarł 8 października 2013 r. w wieku 89 lat. Został pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca przy ulicy Bujwida we Wrocławiu. Był wybitnie zasłużony dla Politechniki Wrocławskiej i Wydziału Inżynierii Środowiska.
Urodził się 22 października 1924 r. w Starym Sączu. Studia w zakresie inżynierii wodnej na Wydziale Budownictwa Politechniki Wrocławskiej ukończył w 1950 r., stopień doktora nauk technicznych uzyskał w 1961 r. na Akademii Rolniczej we Wrocławiu, a doktora habilitowanego w 1966 r. na Politechnice Warszawskiej. W 1973 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1978 r. - profesora zwyczajnego.
Profesor Edward Mielcarzewicz przyjechał do Wrocławia 10 maja 1945 r. z pierwszą grupą pionierów i od tego czasu na stałe związał swoje życie z Politechniką Wrocławską. W latach 1945-1946, jako członek Grupy Naukowo-Kulturalnej przy Delegaturze Ministra Oświaty - Straży Akademickiej, brał czynny udział w pracy nad budową i organizacją uniwersytetu i politechniki we Wrocławiu. Jesienią 1945 r. rozpoczął studia na Wydziale Budownictwa, które ukończył w 1950 r. W lutym 1951 r. rozpoczął pracę, początkowo w Katedrze Techniki Sanitarnej na Wydziale Budownictwa u profesora Aleksandra Szniolisa, inicjatora i głównego organizatora Wydziału Inżynierii Sanitarnej, a od października w nowo utworzonej Katedrze Wodociągów i Kanalizacji na powołanym do życia 1 września 1950 r. Wydziale Inżynierii Sanitarnej (który na jego wniosek został przemianowany w 1990 r. na Wydział Inżynierii Środowiska). Od początku swojej pracy jako nauczyciel akademicki bardzo aktywnie uczestniczył w organizacji wydziału i jego struktur oraz działalności naukowej i dydaktycznej.
Profesor Edward Mielcarzewicz był wybitnym naukowcem i specjalistą między innymi w zakresie podstaw i metodyki kompleksowego projektowania i optymalizacji systemów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków z aglomeracji miejsko-przemysłowych, a także identyfikacji i prognozowania sprawności hydraulicznej czynnych sieci wodociągowych. Zajmował się również badaniem i prognozowaniem niezawodności działania sieci wodociągowych, w tym na terenie szkód górniczych oraz opracowaniem podstaw projektowania i eksploatacji infiltracyjnych ujęć sztucznej wody podziemnej. Stworzył podstawy naukowe w dziedzinach odwadniania terenów zurbanizowanych, gospodarki wodno-ściekowej w przemyśle i hydrauliki sieci wodociągowych. Za swoje osiągnięcia uzyskał 8-krotnie nagrodę ministra, 19 nagród rektora Politechniki Wrocławskiej i 12 nagród dziekana Wydziału Inżynierii Środowiska i dyrektora Instytutu Inżynierii i Ochrony Środowiska.
Opublikował prawie 180 prac naukowych w kraju i za granicą, w tym 2 monografie, 7 podręczników i 4 skrypty. Jego podręczniki: „Obliczanie systemów zaopatrzenia w wodę”, „Odwadnianie terenów zurbanizowanych i przemysłowych” czy „Gospodarka wodno-ściekowa w zakładach przemysłowych” są niezastąpionym źródłem wiedzy dla studentów kształcących się na kierunku Inżynierii Środowiska, pracowników naukowych i inżynierów.
Był także wytrawnym inżynierem i praktykiem, przywiązującym wielką wagę do współpracy z przemysłem i gospodarką. Swe ogromne doświadczenie inżynierskie zdobył, gdy jeszcze jako student, a potem młody pracownik naukowy Politechniki Wrocławskiej pracował (w latach 1948-1960) jako kierownik budowy w Okręgowej Dyrekcji Dróg Wodnych we Wrocławiu oraz projektant w Spółdzielni Inżynierskiej, Wrocławskim Biurze Projektów Budownictwa Przemysłowego i Wrocławskim Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Komunalnego. Do jego ważniejszych osiągnięć inżynierskich należy kilkanaście zrealizowanych projektów gospodarki wodnej i ściekowej w zakładach przemysłowych (Huta Kościuszko, Huta Częstochowa, Huta Stalowa Wola, Zakłady Ursus i in.) oraz w miastach (Wrocław, Brzeg, Zawadzkie, Polkowice i in.). Ogółem był autorem lub współautorem około 190 prac niepublikowanych, rejestrowanych w większości na Politechnice Wrocławskiej, w postaci raportów z prac badawczych, ekspertyz, koncepcji, koreferatów i opinii z zakresu gospodarki wodno-ściekowej miast i zakładów przemysłowych oraz odwadniania terenów zurbanizowanych.
Profesor Edward Mielcarzewicz stworzył i rozwijał Wrocławską Szkołę Naukową Wodociągów i Kanalizacji. Był wychowawcą wielu pokoleń inżynierów, wypromował około 150 absolwentów Politechniki Wrocławskiej i 24 doktorów, z których trzech uzyskało stopień doktora habilitowanego, w tym dwóch tytuł profesora. Opracował kilkadziesiąt opinii o rozprawach doktorskich, habilitacyjnych, do wniosków o stanowisko docenta oraz tytułu naukowego profesora nadzwyczajnego i zwyczajnego, a także doktora honoris causa. Był organizatorem cyklicznych konferencji naukowo-technicznych „Postęp techniczny w kanalizacji”, „Podstawy projektowania i eksploatacji systemów zaopatrzenia w wodę i usuwania ścieków”. W latach 1974-1988 współpracował naukowo z uczelniami technicznymi w Brnie, Dreźnie, Lipsku, Tbilisi, Moskwie, Petersburgu i uniwersytetem w Mosulu.
Był również świetnym dydaktykiem i utalentowanym organizatorem pracy naukowej i dydaktycznej. W latach 1968-1994 był kierownikiem Zakładu Zaopatrzenia w Wodę i Usuwania Ścieków na Politechnice Wrocławskiej. Kształceniu kadry poświęcał dużo swej energii, dbał o rozwój każdego, pomagał, inspirował do naukowych poszukiwań, chętnie i umiejętnie dzielił się swą ogromną wiedzą naukową i doświadczeniem inżynierskim. Czynił to także po przejściu na emeryturę. Do ostatnich dni swojego życia interesował się działalnością i losem pracowników nie tylko swojego zespołu, także instytutu i wydziału. Zawsze chętnie służył radą i pomocą. W latach 1984-1990 był dziekanem Wydziału Inżynierii Sanitarnej Politechniki Wrocławskiej. Natomiast w latach 1968-1970 oraz 1975-1982 był zastępcą dyrektora Instytutu odpowiednio Inżynierii Sanitarnej i Wodnej oraz Inżynierii Ochrony Środowiska PWr.
Profesor Edward Mielcarzewicz z pasją i zaangażowaniem działał społecznie na rzecz wydziału i politechniki także jako wieloletni członek licznych gremiów uczelnianych, środowiskowych i krajowych. Był między innymi członkiem Senatu Politechniki Wrocławskiej, Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych (od 1956 r.), Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej (od 1962 r.), Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego (od 1974 r.). W latach 1975-1990 był członkiem Prezydium Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN oraz przewodniczącym Sekcji Inżynierii Sanitarnej KILiW PAN, do której należał od 1972 r. Był także członkiem Komisji Nagród Państwowych w Sekcji Budownictwo (1979-1994), Polskiego Komitetu Międzynarodowego Stowarzyszenia Zaopatrzenia w Wodę (IWSA) (1980-1995), Sekcji Inżynierii i Ochrony Środowiska Komitetu Badań Naukowych (1991-1994), rad naukowych kilku instytutów uczelnianych i resortowych, a także rad programowych wielu czasopism naukowych („Ochrona Środowiska”, „Inżynieria i Ochrona Środowiska” i in.).
Za swoją wieloletnią, ofiarną działalność na rzecz uczelni i kraju Profesor Mielcarzewicz został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Armii Krajowej, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem za Wybitne Zasługi dla Rozwoju Politechniki, Medalem Zasłużony dla Wydziału Inżynierii Środowiska, Medalami 30, 35, 40 i 50-lecia Politechniki Wrocławskiej, Medalem 50-lecia Politechniki Krakowskiej, Medalem Zasłużony dla Wrocławia oraz wyróżniony wieloma odznaczeniami, dyplomami uznania i nagrodami resortowymi i regionalnymi.
Profesor Mielcarzewicz swoją postawą, pracą i zaangażowaniem w każdej działalności dawał nam na co dzień przykład przestrzegania zasad i wartości etycznych w pracy naukowej i we wzajemnych relacjach. Był bardzo taktowny, o wielkiej skromności i kulturze osobistej. Był życzliwy wszystkim i otwarty nie tylko na problemy zawodowe, ale i życiowe. Tworzył i dbał o dobrą i miłą atmosferę w swoim otoczeniu, zwłaszcza w zespole, którym kierował. Był bardzo wymagającym dydaktykiem i kierownikiem, w równym stopniu w stosunku do siebie, jak i do swoich uczniów i współpracowników. Zaskarbił sobie nasz respekt, ogromny szacunek i uznanie nie tylko jako naukowiec, ale także jako Człowiek.
Był i pozostanie dla nas Mistrzem, Człowiekiem szlachetnym i prawym o ogromnym autorytecie naukowym i moralnym.
Dr hab. inż. Halina Hotloś
|